Z tego artykułu dowiesz się:

    1. Czym w zasadzie jest proces nazywany pielęgnacją betonu?

    2. Do jakich efektów prowadzi zaniedbanie powierzchni betonowej po wylaniu?

    3. W jaki sposób należy pielęgnować beton latem?

    4. Na czym polega proces pielęgnacji betonu w okresie zimowym?

 

 

Praktycznie na każdej budowie wykorzystuje się beton do wykonania elementów konstrukcyjnych, które mają bardzo ważny wpływ na jakość i trwałość budynku. Elementy realizowane z mieszanki betonowej o właściwie dobranym składzie powinny być zalewane w przystosowanych do tego celu formach, które wymagają dokładnego zabezpieczenia. Warto, jednak podkreślić, że prace z betonem stanowią długi cykl. Okres wysychania, dojrzewania i osiągania założonej wytrzymałości betonu kończy się po około 4 tygodniach. Przez ten czas należy beton pielęgnować, aby powierzchnia konstrukcji nabrała odpowiednich właściwości jakościowych. W jaki sposób powinna przebiegać pielęgnacja betonu po wylaniu? 

 

Czym właściwie jest pielęgnacja betonu?  

Pielęgnacja betonu to szereg czynności, które wspomagają twardnienie cementu w świeżo wylanym betonie. Procedura ta wynika z wymagań narzuconych przez normę PN-EN 206:2014, w kwestii wytycznych określających zgodność betonu z założeniami oraz osiągania wymaganych właściwości betonu stwardniałego. Wspomniane właściwości sprowadzają się do mrozoodporności oraz odporności na agresję mechaniczną, jak i chemiczną. 

Właściwa pielęgnacja betonu po wylaniu gwarantuje utrzymanie optymalnych warunków zarówno termicznych, jak i wilgotnościowych podczas dojrzewania betonu. Co więcej, zabezpiecza beton przed negatywnym oddziaływaniem opadów, wiatru oraz promieniowania słonecznego. W kwestii utrzymania odpowiedniej wilgotności niweluje skurcze spowodowane spadkiem wilgoci oraz minimalizuje ryzyko osiadania plastycznego świeżo wylanej powierzchni. Oprócz powyższych aspektów ogranicza również naprężenia termiczne wywołane różnicą temperatur pomiędzy powierzchnią a wnętrzem dojrzewającego elementu konstrukcji betonowej. Powstające naprężenia mogą, bowiem skutkować zarysowaniami i spękaniami prowadząc do niskiej trwałości.

 

Efekty zaniedbania betonu – o co chodzi?

Po ułożeniu betonu zachodzi proces wysychania, w przypadku braku odpowiedniej pielęgnacji  dochodzi do skurczu betonu. W efekcie nadmiernego i zbyt szybkiego skurczu beton może popękać, tworząc tym samym większe szczeliny lub drobne rysy. 

Skurcz betonu może mieć zróżnicowany charakter jak np. chemiczne oddziaływanie, wynikające ze spadku objętości podczas hydratacji cementu w mieszance. Niekorzystny jest także tak zwany skurcz plastyczny, powstający podczas zbyt szybkiego odparowania wody z powierzchni betonu albo jej asymilacji przez chłonne podłoże. Skurcz autogeniczny jest efektem odsysania wody z porów kapilarnych przez niezhydratyzowane jeszcze okruchy cementu, co określane jest mianem samoosuszania betonu. Najgroźniejszym dla wylanej mieszanki betonowej jest zarówno skurcz przy wysychaniu, jak i skurcz o charakterze plastycznym, podczas których powstałe odkształcenia są dość znaczne. Uszkodzenia w efekcie skurczu chemicznego lub autogenicznego są znacznie mniejsze.

Pielęgnacja betonu po wylaniu  ma na celu minimalizowanie ryzyka wystąpienia skurczów podczas procesu dojrzewania. Dzięki niej beton nie pęka, a proces wiązania i wysychania następuje powoli. Dodatkowo, w miarę upływu czasu możliwe jest osiągnięcie zaprojektowanej wytrzymałości oraz trwałości materiału. 

Na czym konkretnie polega pielęgnacja wylanej mieszanki betonowej? Czy w okresie zarówno zimowym, jak i letnim proces pielęgnacji wygląda tak samo? Oczywiście, że nie!

 

Proces pielęgnacji betonu latem – jak to zrobić?

W okresie letnim podczas występowania wysokich temperatur, gdy powierzchnia betonu narażona jest na duże nasłonecznienie, koniecznością jest stosowanie właściwych czynności w trakcie układania mieszanki betonowej, jak i w późniejszym okresie, kiedy zachodzi potrzeba pielęgnacji betonu po wylaniu. Brak dbałości o wspomniane procesy oraz niezachowanie właściwych środków ostrożności może spowodować negatywne skutki dla produkowanej mieszanki betonowej, a w efekcie konstrukcji, która z niej powstanie.

Bardzo ważny jest poziom bezpieczeństwa oraz trwałość konstrukcji, które w dużej mierze zależą od procesu prowadzenia betonowania. Rodzaj betonowania wskazuje na późniejszy sposób pielęgnacji betonu latem. Czynności powinny być wykonywane nocą albo wczesnym rankiem nieprzerwanie, dzięki czemu możliwe jest uniknięcie powstania tak zwanych suchych styków na wykonanej powierzchni. Co więcej, pielęgnację należy rozpocząć natychmiast. 

Pielęgnacja betonu w okresie letnim przede wszystkim obejmuje dbałość o utrzymanie optymalnej wilgotności elementu. Pozwala to na minimalizację nadmiernej utraty wody, przez jej parowanie z powierzchni. 

Właściwie prowadzony proces pielęgnacji betonu latem w pierwszej kolejności sprowadza się do odpowiedniego oszacowania proporcji składników mieszanki betonowej, przy jednoczesnym zastosowaniu chemicznych domieszek opóźniających wiązanie. Ważne jest, ponadto zraszanie mgiełką wodną dla utrzymywania zauważalnie mokrej powierzchni albo też układanie mokrych mat, zabezpieczając je przed wysychaniem. Pozytywnie wpływa również zastosowanie folii polietylowej na powierzchni świeżo wylanego betonu, którą należy umiejscowić na krawędziach oraz wykorzystanie parafinowych środków chemicznych. 

 

Pielęgnacja betonu zimą – w jaki sposób?

Realizacja betonowania w okresie zimowym skutkuje dojrzewaniem elementu w znacznie trudniejszych warunkach pogodowych. Niskie temperatury przyczynią się do tego, że wiązanie znacznie wydłuży swój czas. Tego typu prace zdecydowanie lepiej jest wykonywać w okresie wiosenno-letnim. Jeżeli jednak jest to niemożliwe, należy bezwzględnie zastosować odpowiednie cementy do przygotowania mieszanki. 

Warto podkreślić, że dojrzewanie betonu w znacząco przyspiesza wykorzystanie cementu cechującego się wysokim ciepłem hydratacji. Dobrze sprawdzą się również cementy, które charakteryzują się niskim zapotrzebowaniem na wodę. Jeżeli temperatura powietrza utrzymuje się pomiędzy 5 a 10 stopni Celsjusza, co jest charakterystyczne dla klimatu Polski, wystarczy wykorzystać folię bąbelkową. Wówczas skurcz betonu nastąpi w czasie bezpiecznym dla zrealizowanej powierzchni. 

W temperaturze poniżej 5 stopni Celsjusza jest już zupełnie inaczej. Skurcz betonu  powinien być znormalizowany poprzez utrzymanie odpowiedniej wilgotności wylewki. Jeśli występują tak obniżone temperatury, należy utrzymać odpowiednią wilgotność przez 7 dni, gdy został zastosowany cement portlandzki, a w przypadku pozostałych cementów, takie parametry należy utrzymywać przez 2 tygodnie. 

Optymalnie prowadzona pielęgnacja betonu oznacza osiągnięcie wymaganej wytrzymałości, mrozoodporności i szczelności zastygłego elementu betonowego. Niedostateczne albo też brak odpowiednich czynności w sferze pielęgnacji betonu wpływają w sposób negatywny na wytrzymałość oraz trwałość całej zrealizowanej konstrukcji.